Najczęściej spotykanym schorzeniem stawu biodrowego jest choroba zwyrodnieniowa. Jest to przewlekły proces o wieloczynnikowej etiologii, wynikający z zaburzeń równowagi pomiędzy procesami regeneracji i degradacji chrząstki stawowej i tkanki podchrzęstnej. Może ona obejmować jeden staw lub występować obustronnie. Zwyrodnienie biodra w dużej mierze skorelowane jest z procesem starzenia się. Choroba ta powoduje utratę samodzielności oraz pogłębianie się niepełnosprawności u osób starszych. Jej następstwem są dolegliwości bólowe. Statystycznie częściej dotyczy kobiet niż mężczyzn.
Przyczyny
O postaci pierwotnej choroby zwyrodnieniowej mówimy, gdy czynnik ją wywołujący jest trudny do określenia. Postać wtórna natomiast może być wynikiem wcześniejszego urazu a także wielu procesów chorobowych takich jak np.: dysplazja stawu biodrowego, choroba Perthesa czy choroby układowe(np. reumatoidalne zapalenie stawów).
Objawy
Pierwszymi objawami zwyrodnienia biodra są ból i ograniczenie ruchomości chorego stawu, zwłaszcza w zakresie rotacji wewnętrznej. Bóle mogą dotyczyć pachwiny, uda a nierzadko stawu kolanowego. W zaawansowanych przypadkach choroby występują bóle nocne i spoczynkowe, często słabo reagujące na leki p/bólowe oraz skrócenie kończyny. Dolegliwości bólowe a w konsekwencji konieczność oszczędzania kończyny prowadzą do zaników mięśniowych obręczy biodrowej i uda.
Diagnostyka
Diagnostyka koksartrozy opiera się na dokładnym badaniu klinicznym i ocenie radiologicznej. W przypadkach wątpliwych pomocna może być tomografia komputerowa lub rezonans magnetyczny.
Leczenie
Metody leczenia choroby zwyrodnieniowej stawu biodrowego są uzależnione od stopnia zaawansowania procesu chorobowego, reakcji chorego na ból, wieku oraz ogólnego stanu zdrowia pacjenta. W leczeniu obowiązuje zasada postępowania kompleksowego, która obejmuje profilaktykę, leczenie zachowawcze oraz leczenie operacyjne.
Wśród elementów profilaktyki należy wymienić racjonalny tryb życia, utrzymanie prawidłowej masy ciała, leczenie zaburzeń metabolicznych tkanki kostnej oraz chorób zapalnych stawów czy nawet zmianę charakteru pracy w przypadku pojawienia się pierwszych objawów klinicznych.
Leczenie zachowawcze jest zarezerwowane dla wczesnych stadiów choroby zwyrodnieniowej. Obejmuje ono farmakoterapię oraz leczenie rehabilitacyjne. Wśród stosowanych leków należy wymienić tzw. leki chondroprotekcyjne stosowane zarówno doustnie jak i bezpośrednio do jamy stawu biodrowego w postaci wstrzyknięć.
Postacie koksartrozy niereagujące na w/w metody wymagają leczenia operacyjnego. Metodą z wyboru w takich przypadkach jest endoproteza stawu biodrowego, dająca bardzo dobre, długotrwałe efekty pooperacyjne.