Jałowa martwica głowy kości udowej

Przyczyny

Jałowa martwica głowy kości udowej to schorzenie, które może być zarówno konsekwencją przebytego urazu, jak i powstać bez ewidentnego urazu w wywiadzie. Patomechanizm jej powstania nie został do tej pory dokładnie wyjaśniony i najprawdopodobniej jest on wieloczynnikowy. Powstaje ona w wyniku zaburzeń ukrwienia głowy kości udowej, konsekwencją  czego jest niedostateczne zaopatrzenie tej okolicy w tlen.  Występuje częściej u pacjentów ze schorzeniami endokrynologicznymi i układowymi, a także w grupie pacjentów niedożywionych i nadużywających alkoholu.

Objawy

Głównymi dolegliwości zgłaszanymi przez pacjentów jest ból okolicy biodra, uda czy nierzadko stawu kolanowego oraz ograniczenie ruchomości w stawie. Od chwili pojawienia się pierwszych zmian martwiczych do wystąpienia dolegliwości bólowych może upłynąć nawet kilka lat. Choroba  bardzo obniża komfort życia pacjenta. Ruchomość w stawie ulega ograniczeniu. Na początku występuje ograniczenie ruchomości w zakresie rotacji wewnętrznej oraz odwodzenia. Chód jest utykający z ograniczeniem fazy podparcia. Z postępem choroby oraz pojawieniem się zmian zwyrodnieniowych ograniczenie występuje we wszystkich płaszczyznach. Towarzyszą temu zaniki mięśniowe. Wskutek zapadnięcia się głowy kości udowej dochodzi nierzadko do skrócenia kończyny.

Diagnostyka

Diagnostyka choroby opiera się na dokładnym badaniu klinicznym oraz badaniu radiologicznym. We wczesnych stadiach choroby pomocny może być rezonans magnetyczny, który stał się złotym standardem diagnostycznym dla tej jednostki chorobowej.

Leczenie

Ze względu na wieloczynnikowy, nie do końca jeszcze poznany patomechanizm powstawania jałowej martwicy głowy kości udowej, nie został opracowany w pełni skuteczny schemat jej leczenia.

Leczenie zachowawcze z reguły jest nieskuteczne i może obejmować iniekcje dostawowe zmniejszające jedynie dolegliwości bólowe i poprawiające krótkookresowo komfort życia pacjenta.

Jedyną skuteczną metodą leczenia martwicy głowy kości udowej jest leczenie operacyjne. Wśród stosowanych technik wymienić można nawiercanie głowy kości udowej z zastosowaniem autogenicznych gąbczastych przeszczepów kostnych w połączeniu z płytkowymi czynnikami wzrostu oraz różnego rodzaju okołokrętarzowe osteotomie derotacyjne. Ostatecznym  sposobem leczenia operacyjnego, przynoszącym szybkie i trwałe ustąpienie dolegliwości bólowych, stosowanym w przypadkach niereagujących na inne metody, jest endoproteza biodra.