Rehabilitacja przedoperacyjna pacjenta u którego planuje się rekonstrukcję łąkotki jest niemal tak istotna jak usprawnianie po zabiegu. W okresie przedoperacyjnym, o ile to możliwe, zaleca się pacjentom uprawianie ćwiczeń usprawniających, które pomogą przyspieszyć powrót do stanu funkcjonalnego sprzed zabiegu. Ćwiczenia ukierunkowuje się na wzmacnianie poszczególnych grup mięśniowych kończyn dolnych. Wskazana jest także nauka chodzenia o kulach. Jeśli to możliwe należy skupić się na uzyskaniu pełnego symetrycznego zakresu ruchomości stawu zwłaszcza w zakresie wyprostu oraz utrzymania maksymalnej możliwej siły mięśniowej. Duże znaczenie mają ćwiczenia propriocepcji.
Zalecenia pooperacyjne
Przebieg rehabilitacji po rekonstrukcji łąkotki jest dostosowany do zakresu przeprowadzonego zabiegu oraz do indywidualnych możliwości i potrzeb pacjenta. Główne cele rehabilitacji po artroskopowym szyciu łąkotki to przede wszystkim utrzymanie pełnego zakresu ruchomości stawu kolanowego, odbudowa siły mięśniowej i przywrócenie czucia głębokiego (propriocepcji) w obrębie operowanej kończyny. Lekarz operator w uzasadnionych przypadkach może zalecić pacjentowi określone odstępstwa od poniższego schematu, który ma jedynie charakter poglądowy.
Faza I (1-2 tydzień) - wczesny okres pooperacyjny
We wczesnym okresie pooperacyjnym postępujemy zgodnie z zasadą PRICE (P-Protection/Odciążenie, R-Rest/Odpoczynek, I-Ice/Lód, C-Compression/Ucisk, E-Elevation/Uniesienie).
chodzenie o kulach z odciążeniem;
po każdych ćwiczeniach schładzanie stawu lodem;
ćwiczenia na szynie ciągłego ruchu biernego (CPM) ze stopniowym zwiększaniem zakresu ruchu zarówno w zakresie wyprostu jak i zgięcia - początkowo w zakresie 10–90°;
napięcia izometryczne przedniej i tylnej strony uda oraz mięśni pośladkowych i brzuchatego łydki (np. zgięcia grzbietowe stopy w stawie skokowym, zginanie kolana z podparciem stopy o łóżko, napinanie pośladków, unoszenie kończyny wyprostowanej w stawie kolanowym);
w razie potrzeby elewacja kończyny w pozycji zgięciowej stawu biodrowego i kolanowego;
mobilizacja rzepki, czyli wykonywanie ruchów ślizgowych rzepką we wszystkich kierunkach i płaszczyznach w możliwie maksymalnym zakresie ruchu, wykonujemy kilkukrotnie w ciągu dnia zawsze przed ćwiczeniami zakresu ruchu;
orteza ustawiona w zakresie 10 - 90°, zdejmowana na noc;
praca nad poprawą propriorecepcji.
Faza II (3-6 tydzień) - okres uzyskania zrostu
kontynuacja ćwiczeń z poprzedniego okresu;
chód z markowanym obciążaniem, a następnie stopniowe obciążanie kończyny (wg zaleceń lekarskich);
W okresie tym wprowadza się elementy treningu wytrzymałościowego, najlepiej w częściowym odciążeniu np. rower stacjonarny. W późniejszym okresie można przejść do fazy treningu biegowego.
intensyfikacja ćwiczeń z poprzedniego okresu – zwiększenie częstotliwości i dynamiki;
nauka chodzenia z pełnym obciążaniem kończyny;
uzyskanie pełnego zakresu zgięcia i wyprostu;
trening na rowerze stacjonarnym.
Faza IV (13-16 tydzień) - okres stopniowego powrotu do aktywności
wprowadzenie ćwiczeń dynamicznych np. skoki na skakance, trampolinie;
wprowadzenie ćwiczeń oporowych ze stopniowanym natężeniem;
rower w terenie;
ćwiczenia charakterystyczne dla danej dyscypliny sportu;
stopniowy powrót do aktywności rekreacyjnej i sportowej.
Systematyczność w wykonywaniu określonych ćwiczeń pozwoli pacjentowi odzyskać pełną sprawność. Czas powrotu do pełnej aktywności jest tu jednak znacznie dłuższy niż w przypadku meniscektomii i zajmuje ok. 10-12 tygodni. Trening siłowy i wytrzymałościowy można wdrożyć w 4 - 5 miesiącu, natomiast powrót do pełnej aktywności sportowej zalecany jest w okresie ok. pół roku od zabiegu. Możliwość powrotu do uprawiania poszczególnych dyscyplin sportowych powinna być każdorazowo poprzedzona pełną oceną biomechaniczną operowanej kończyny.